*Türk Tanrı ve Tanrıçaları
*Periler *Tınlar *Tinler
*Kutsal Varlıklar ve İyeler.
*A *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
*Abra ve *Yutpa :
Türk Söylençlerinde ; *Yeraltının Yılanları
*Atağan, *Adağan, *Pataghan.:
Türk Söylençlerinde ; *Koruyucu Ulu Dağ Tanrısı.
*AğaçAta :
Türk Söylençlerinde ; *Türenmiş Ulu Ağaç Tanrısı.
*AğarAta :
*AhaAta, *AhağaAta :
Türk Söylençlerinde ; *Canlı Tanrısı.
Yeryüzündeki tüm canlıları kuşatıcı, koruyucu, gözetici bir *Tanrıdır.
*AkAnaAta, *AkAna, *AkAta :
Türk Söylençlerinde ; *Deniz Tanrıçası.
Yaşamın Başladığına inanılan Akdeniz’de yaşar. Denizden çıkıp *Tanrı Ülgen'e yaratma emri ve
yaratma özduygusu düşünceleri ve üç balık yaratıp verir yine dalıp denize döner. Türk söylençlerinde
*AkAnaAta boynuzlu bir *Tanrıça olarak betimlenir.
*AkOğullar, *AkErler, *Kıyatlar :
Türk Söylençlerinde ; *Yedi Kardeş Tanrıları
1 : KarağusAta : Türk Söylençlerinde ; Kuşlar Tanrısı
2 : KarşıtAta : Türk Söylençlerinde ; Temizlik Tanrısı.
3 : PuraAta : Türk Söylençlerinde ; At Tanrısı.
4 : BurçaAta : Türk Söylençlerinde ; Zenginlik Tanrısı.
5 : YaşılAta : Türk Söylençlerinde ; Doğa Tanrısı.
6 : KanımAta : Türk Söylençlerinde ; Güven Tanrısı.
7 : BaktıAta : Türk Söylençlerinde ; Yardım Tanrısı.
*Akbuğa
*Aktu, *Aktular:
Türk Söylençlerinde ; İyilik Tanrısı
*Alaz *Alas :
Türk Söylençlerinde ; *Ocak Tanrısı.
*Aldaçı, *Aldacı *Altaçu :
Türk Söylençlerinde ; *Ölüm Tanrısı.
*Yeraltı Tanrısı Erlik'in kişilerin canını alması için görevlendirip yeryüzüne gönderdiği *Ölüm Tanrısı.
Uzun kara giysileri ve kara bir atı vardır. Görünümü korkunç ve korku vericidir. Geçtiği yerlere korku
salar. Ölüm Tanrısı Aldaçı'nın yönettiği Ölüm Perilerine Aldaçı Aldaçılar, Altacular adı verilir.
*Aldaçı *Aldaçılar, *Altacular:
Türk Söylençlerinde ; *Ölüm Perisi ve *Perileri.
Ölüm Tanrısı Aldaçı'nın kişilerin canını almak için yönetip görevlendirdiği Ölüm Perisidir. Türklere
göre bir ölü evden çıktıktan sonra Aldaçılar Perileri yedigün boyunca o eve doluşup kalır. Bunun için o
evden dışarıya eşya verilmez ve içeriye de alınmaz. Ev ancak yedigün sonra temizlenir, içeri girilir ve
yemek yapılır.
*Alığ *Aluğ *Alı :
Türk Söylençlerinde ; Körler Tanrısı
Kör ve Yaşlı bir Tanrıdır.
*Allay, * Alay, *Alıy :
Türk Söylençlerinde ; Vatan Toprak Tanrısı
Işıklı bir görüntüsü vardır. Karısının adı da Allay Toyon veya Allay Hatun olarak bilinir. *Elley
*AllayHanım, *AllayTolon, *AğanAllayHatun :
Türk Söylençlerinde ; Vatan, Toprak Tanrıçasıdır. Tanrı Allay'ın Eşidir. *Elley
*Altay, *Altan, *Alt, *Altın, *Altun, *İlten :
Türk Söylençlerinde ; *Dağ ve *Altın Tanrısı
Altay Dağlarının Koruyucusu Altın Dağın sahibidir. *Tanrı Altan yerle göğü birbirine bağlayan bu
dağdan sorumludur ve doruklarında oturur. Altın dağ ulaşılamaz uzaklıkta ve dorukları görünmeyecek
kadar yüksektir *Tanrı Altan'ın Tüm giysieri altın bezemeli ve işlidir. Altın çukası ve tolgası vardır,
kargısı ve yayı altındır.
*Alkız, *Al Karısı, *Al Bastı
*Alp Er Tunga : Yiğitliğin Sembolü
*Arçura : Gıdıklayan Orman Cini
*Ata Mağara
*Atay Han, *GaltaUlan, *KızılAteş :
Türk Söylençlerinde ; *Yasa ve Yaptırım Tanrısı.
Topluma, gelenek ve göreneklere karşı yasa dışı davranan suç işleyen kişilere suçlulara yaptırım
uygular ve hiç bir suçu asla afetmez bu konuda hoş görü göstermez. Çok önemli bir Tanrıdır Üst düzey
Tanrılar arasında yer alır, Tanrı Atay'ın ordusunda 6666 tane yenilmez alp'i vardır.
Karısının adı *Mayastır, Üç Oğlu Üç Şaraday Hanlar vardır ; *SaganHasar, *ŞaraHasar, *HaraHasar
*Asena : Dişi Kurt
*AyAta, *AyAtam, *AyDede *AyTanrı, *Aybek, *AyTangara :
Türk Söylençlerinde ; *Ay Tanrısı
Göğun altıncı katın da oturur, Aydede kişilerin ilk büyük babası. Türklerin ilk Atasıdır
*AyazAta, * AyasAta, *AyosAta, *AkAyas
Türk Söylençlerinde; *Soğuk Tanrısı.
AyIşığından yaratılmıştır, Ülker burcunun altı yıldızı göğün altı deliğidir ve oradan soğuk üfleyerek
soğuk havaya neden olur ve böylece kış gelir. Ayaz yakıcı soğuk anlamına gelir. Ayaz genellikle ayın
gökte rahatlıkla görüldüğü açık havalarda oluştuğu için AyTanrısı'na bağlı AyazTanrı'nın yaptığına
inanılır. Orta asya'da ve Türklerin yaşadığı diğer yerlerde ilk karın yağması ve soğugun vurması ile
kutlanan SoğumBası Şenliliği vardır. AyazAta'da soğuk ve Ayaz'da ortaya çıkıp kimsesiz aç ve
üşüyenlere yardım ettiğine inanılır.*KışBaba olarakda anılır ve yine *KarKız, *KarGüzeli diye anılan
bir kız torunu vardır. Yeni yılda çocuklara armağanlar dağıtırlar. hiristiyanlıktaki noel baba imgesinin
öncü Türkler tarafından anadoluya taşınarak oluştuğu bilinmektedir.
*AyHan : AyKağanı
*Aykun : Türk Söylençlerinde, Güç Tanrısı.
*Ayı Ata
*Aykun
*Ayızıt, Ayısıt Umay :Güzellik Tanrıçası Venüs
*Ayızıt ın kızları
*Azna, *Adna, *Gözgü :
Türk Söylençlerinde ; *Kargaşa Tanrıçası
Yeryüzünde kargaşa çıkartır. Kötülüğe ait tüm özellikleri barındırır.Tanrıça Aznaya bağlı Aznalar adlı
kötü periler vardır. Yeryüzünde kargaşa çıkartmak istediğinde bu kötü perileri gönderir. Kişilerin
tinlerini çalıp onlara hastalık verirler. Bazen de çocukları kaçırırlar. Bazı Türk boylarında perşembe ve
cuma günlerine Azna adı verilir. O günlerde Aznaların yeraltından dünyadaki evlerine gitmelerine izin
verilir.
*Aznalar, *Adnalar, *Gözgüler
Türk Söylençlerinde ; *Kargaşa Tanrıçası'na bağlı *Kargaşa Perisi, Perileri.
*Azmıç : Yoldan Çıkartan
*B *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
*BarakAta, *KöpekAta, *KöbekAta,:
*KurtAta TazıAta *KöpekAta *Kutya *Köbek, *Kübek, *Köpük
Türk Söylençlerinde ; *Köpek Tanrısı
Türkistan'daki Baraktam ilinin kuruluş söylencesi de yine Barak Ata ile alakalıdır.
*Baran Han
Batur : Türk Söylençlerinde. Cesaret Tanrısı.
*BasamanAta :
Türk Söylençlerinde ; *Deniz Tanrısı
Denizlerden sorumludur. Korkusuz bir alp olarak nitelenir. Elinde üç çatallı kargısı vardır. Yanında
taşıdığı dokuz kollu tuğu yırtıcı hayvan kuyruklarından oluşturulmuştur.
*BerkenAta, *Bekenbey.
Türk Söylençlerinde ; *Yasa Tanrısı
Yeryüzünde yasaları uygular. Doğru ve iyi kişileri korur. Yarganlar doğru kararlar verebilmek için
kendisinden yardım isterler. Elinde sivri çıkıntıları olan bir topuz taşır bu topuzla yasaları çiğneyenlere
yaptırım uygular. Yasaları çigneyenlere verilen yaptırımlara karşı gelenlere zor kullanır asla geri adım
atmaz. Topuz yasaları simgeler.
*BudunAta, *BodunAta :
Türk Söylençlerinde ; *Ülke Tanrısı
Ülkeyi,vatanı ve toprakları bağlayıcı, birleştirici, bir arada tutucu ve koruyucu bir Tanrıdır. Eski
Türklerde bu adın verildiği bir dağ vardır ve onun da vatanın koruyucusu olduğu düşünülür.
*BoraAta, *BoranAta, *BoronAta, *BorağanAta, *BurağanAta :
Türk Söylençlerinde; *Yağmur Tanrısı.
Güçlü ve sağanak yağmurlara neden olur. Yel, şimşek ve gökgürültüsü ile yağan sağanak yağmur
getiren yelleri estirir. Soluğu yağmur yellerine dönüşür. Bulutları yönlendirir. Giysilerinin rengi
kapkaradır.
*Buncak Han
*BuzulAta, *BusulAta :
Türk Söylençlerinde ; *Buz Tanrısı
Soğuk, ayazlı, puslu ve buzlu anlarda *KayraAta'nın sarayını saraya giden yolu korur.
*Bügü Tekin (Bügü Kağan) Filozof
*BürkütAta *BörkitAta, *BörkötAta, *BürgidAta, *BürgüdAta, *BürgedAta, *KartalAta :
Türk Söylençlerinde ; *Kartal Tanrısı
Bükrek ve Sangal : Dokuz Yıl Savaşan
*C *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
*CahınAta *ÇahınAta
Türk Söylençlerinde ; *Ateş Tanrısı.
Göğün altınca katında oturur. Tanrı Ülgenı inandırarak kişilere ateşin verilmesini sağlamıştır.
*CedeyAta, *ÇadayAta, *ŞedeyAta, *ŞadayAta :
Türk Söylençlerinde ; *Bekçi Tanrısı.
Altın dağın koruyucusudur. Yedi köpeği ile altın dağa giden yolu korur. Başındaki tolgası ile
betimlenir. Kaya kapısı adlı bir yer altı geçidininde başında durmaktadır. *Tanrı Erlik ile yeryüzündeki
kimi kötü güçler arasında arabuluculuk yapar ve ara sıra yeryüzünde kötülüklere neden olur. Bu kapı
büyük bir denizin ötesindedir. Dövülmüş demirden yapılmış zincirlerle bağlı yedi azgın köpeği
akdenızin ötesinde dünyanın yıkım gününü beklemektedir.
*CılkaAta :
Türk Söylençlerinde ; Çocuk Tanrısı.
Cöhögöy Toyon
Çay Ninesi Derelerin Koruyucusu
*Ç *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
*ÇakayAta
*ÇolpanAta
*ÇomardAta :
Türk Söylençlerinde ; *Av Tanrısı.
Avcıları korur gözetir. Avın bereketli olmasını sağlar. Giysisi akımsı ala tüylerle kaplı yaşlı bir adam
görünümündedir. Avcılara canlı kılığında görünür. Bütün canlıların dilini bilir. Hiç bir canlı ondan
korkmaz ve kaçmaz. Canlıları zevk için canlı olarak yakalar ama asla öldürmez yine bırakır. Yaralı
olanlarını iyileştirir bakımını yapar ve tımar eder. *Çomar adlı av köpeği her an kendisine eşlik eder.
Avlarda Çom-Çam Ağacı öbeklerinin Ardında gizlenir. Dağların üstündeki bir *Ata Kayanın dibinde
yer alan *Ata Mağarasında yaşar. Bu kayaların dibinden, *Kutsal Ata Su kaynar.
*D *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Dağhan : Dağ Kağanı
Oğuzun oğullarından olan Dağhan’ın ongunu üç kuştur.
Darhan
Dalay, Talay : Türk Söylençlerinde, Deniz Tanrısı.
Dayın Han
*Demirhan *Demirkan :
Türk Söylençlerinde. Demir Tanrısı.
Demirkıynak : Tepegözün Kardeşi
*Doğulay, *Dulay, *Dolay, *Doğul *ArsanDolay,
Türk Söylençlerinde ; *Açgözlülük Tanrısı.
Sınırsız zeenginliğe sahiptir ve kötü tinler bu varlığın bir kısmının önderi konumundadır, oynuzlu ve
sakallıdır. Gölgesi yoktur. Karısı ve yedi oğlu vardır, karanlık güçlerle bağlantısının bir simgesi olarak,
boynuzlu ve sakallı düşünülen ve sonsuz zenginliğe sahip olan Tanrı Dolay yeraltı dünyasının en
derin katında yaşayan bir varlıktır. Kendisinin gücünün çekilmesinden korkulduğu için adının
söylenmesinden sakınılır. Oğullarından her biri, bir kötü tinin takımının başında bulunur. Bu tinler
kişilere çeşitli acılar yaşatırlar. Bu acılardan korunmak için, onlara kanlı canlı adak verilmesi gerekir.
DenizHan : Deniz Kağanı
Dolun Han
Duyar Han
*E *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Elbis
Erdeney
Erk, Erki, Erkil : Türk Söylençlerinde. Güçlū ve Zengin olan.. Sevği Tanrısı.
Erke, Erkçe, Erkçen : Türk Söylençlerinde. Güzel ve Baştan Çıkarıcı. Sevği Tanrıçası.
Erkliğ Han
Erlik Han Yeraltının Kötü Tanrısı
*F *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
*G *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Gal Han
Geyik Ata
Geyik Tanrıça, Deniz Tanrıçası
*Gökkal
Gök Kurt : Yol Gösterici ve Savaşçı
GünAna
GünHan : Güneş Kağanı
GökHan : Gökyüzü Kağanı
Ğ *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
*H *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Hızır : Çocukların İsim Babası Gök Sakallı Hızır
Gök Sakallı Hızır Aksakallı Aykoca
*I *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Izıh Han
*İ *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
İrle Han
*İlten :
Türk Söylençlerinde. Dağ Tanrısı.
*J *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
*K *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Kambar Ata
*KaraHan : Oğuz Kağan’ın Babası
Kara Oğlanlar
Karakuş Han
Karaş Han
*KarKız *GarGız:
Türk Söylençlerinde ;*Soğuk Tanrısı
KışBaba Olarak'da anılır. AyazAta'nın Torunudur.
Karlık, Karluk Han Duman Tanrısı Karlık Han
Kartal Ana
KayraHan : Satürn
Katay : Yaratıcı Tanrı
Kısıl Han
Kış Han
Kızagan : Mars Savaş Tanrısı
Koça Han
Korosun Han
Kovak
Kut İyesi
Kurt Ana
Kurt Ata
Kuyaş
Kübey Hatun Doğum Tanrıçası
Kürmez Han
*L *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
*M *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Malahay
May-Ata
Mergen : Türk Söylençlerinde. Akıl Tanrısı. *Merkür.
*N *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
*O *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Od Ana-Ateş Annesi Ateş Tanrıçası
OğuzKaan Türklerin Atası
OğuzKaan ın eşleri Yersel Göksel
Ogan Okan : Türk Söylençlerinde. BaşTanrı.
Okan, Okan Han ; Türk Söylençlerinde Barış Tanrısı.
Okay : Türk Söylençlerinde. Sihir Tanrısı.
Ongun, Ongun Han : Türk Söylençlerinde. Bereket Tanrısı.
Oyor Han
*Ö *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Öt Han
Ötüken Ötügen Ana : Yer Tanrıçası
*P*a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
*R*a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
*S *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Sarkan : Türk Söylençlerinde, Saran, kollayan, koruyan, gözeten. Güç Tanrısı.
Saya Han
Sehen Han
Semrük Bürküt : İki Kartal Başlı Varlık
Sigun Geyik : Kutsal Yol Gösterici Geyik
Sohan
*Soyha
Türk Söylençlerinde, ölen birinin ardından yas tutulurken, ölünün giysileri ortaya yığılır ve fakir fukara
bunlardan istediğini alır. Bu kıyafet yığınına "Soyha" adı verilir.
Su Ata
Suğorun
Sulukun
Suyla Yazgı Tanrısı
Su İyesi, Su Perisi: Suyun Koruyucusu Perisi
*Sün. *Sünken
Türk Söylençlerinde ; *Ogur Tanrısı.
Ogur'un ve soyun koruyucusudur, çok güçlü ve ürkütücü tanrıdır, düşman soyların zararlarına karşı
korur, onun tarafından korunan kişiler bilgili bilinçli güçlü ve korkusuz olurlar
*Sülde *Sulda, *Zülde, *Zulda:
Türk Söylençlerinde ; *Koruyucu, Savunucu, Savaş Tanrısı.
Tanrı Sülde zırhlı bir savaşçı olarak imgelenir, zırhlı sarı bir atı ve her zaman taşıdığı bir mızrağı
vardır. Tanrı Sülde savaşçılara ve ordulara yardım eder, korkusuz alpleri ak giyer ve alevleri
simgeleyen sançları vardır, Cengiz Han'ın da koruyucu Tanrısı olduğuna inanılır.
*Ş *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Şalık
*T *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
*Tanrı Tengri : Türk Söylençlerinde En Büyük Yaratıcı Güç. Ulu Tanrı.
*Talay, Dalay : Türk Söylençlerinde, Deniz Tanrısı.
Tammuz
Tatay
Tazşa
Temir Han
Tepegöz
*Tın, *Tin, *Dın, *Din, *Çın, *Çin, *Tinin
Türk Söylençlerinde ; Kişi varlığının Somut dışı ve Nesnesel olmayan kısmı. Soyut varlık.
Düşünsel ve duygusal canlılık veren yapısı Tin Güneş gibi parlar ve bir ip gibi göğe uzar.
*Sür, *Sülde, *Sulda
Türk Söylençlerinde ; *Durağan Tın.
Kişi tini'nin iki kısmından durağan olan koruyucu savunucu savaşcı bilinç kısmıdır,
Durağan tın kişiyi terk ettiğinde artık kişi ölür.
*Sün *Süne *Sünesün *Sin
Türk Söylençlerinde ; *Esnek Tın.
Kişi tini'nin iki kısmından hareketli olan esnek kısmıdır, Vucudu terk edip geri gelebilir, geceleri gezip
gelebilir, sulara girip çıkabilir, havada süzülüp başka alemlere gidip gelebilir. Sevgi duyup evlenip
barklanıp çocuk sahibi olma ve uruğ kurma isteği tin'nin sün kısmandan gelir.
Tolun : Türk Söylençlerinde, Verimlilik Tanrısı.
Toprak Ana : Yaşam Kaynağı
Töz Han
Tulpar Kanatlı At
*U *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Ud Ata
Ukulan
Ulu Ata
Ulukun
Usan Han
UtkuUçi Utkucu Güler Yüzlü
Utkaçı
Umay, UmayAna Ayızıt : Venüs Yaşam Ağacının Sahibi
*Ü *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Ülgen, BayÜlgen : Türk Söylençlerinde. İyilik Tanrısı Jüpiter
Üren Han
Ürün Ay Toyon Ürüng Ağar Toyon Ürüng Ayığ Toyon : Gökyüzü Tanrısı
*V *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
*Y *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Yalçuk
Yapanay
Yaşam Ağacı
Yayık Han Irmak Tanrısı
Yarsub ve Gök-Kal : Oğuz Kağan’ın Eşleri
Yılan Ata
YıldızHan : Yıldız Kağanı
Yo Han
Yön Tanrıları
*Z *a.e.ı.i.o.ö.u.ü
*a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Zada
Zarlık
Zayağan
*a.e.ı.i.o.ö.u.ü *a b c ç d e f g ğ h i ı j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z..
Türk Mitolojisi: Yaratıklar, Tanrılar, Tanrıçalar ve Kısa Hikayeleri | Paratic
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.